Terugblik op de Nationale Herdenking 15 augustus 2023

Jaarlijks wordt op 15 augustus stilgestaan bij het officiële einde van de Tweede Wereldoorlog in het Koninkrijk der Nederlanden en worden álle slachtoffers herdacht van de oorlog tegen Japan en de Japanse bezetting van Nederlands-Indië.
Ook dit jaar vond op dinsdag 15 augustus de Nationale Herdenking plaats op het veld bij het Indisch Monument in Den Haag (Prof. Teldersweg).

Terugkijken

Via onze Facebookpagina en via NPO-start kunt u de herdenking terugkijken.

Terugkijken

Persbericht

2023 was de best bezochte herdenking ooit. Lees hier het gehele persbericht.

Persberichten

Zonnebloemen

Lees hier alle mooie zonnebloem-boodschappen die mensen achterlieten.

Naar de zonnebloemen

Programmaboekje

In het programmaboekje vindt u alle bio’s van de artiesten, sprekers, kransleggers en alle andere deelnemers aan de herdenking.

Programmaboekje 2023

Herdenkingsplechtigheid | Op dinsdag 15 augustus 2023 werd tijdens de Nationale Herdenking 15 augustus bij het Indisch Monument in Den Haag stilgestaan bij het officiële einde van de Tweede Wereldoorlog in het Koninkrijk der Nederlanden en werden álle slachtoffers van de oorlog tegen Japan en de Japanse bezetting van Nederlands-Indië herdacht.

Programma herdenking I Voorzitter Thom de Graaf stond stil bij het belang van herdenken en hoe de oorlog nog altijd doorwerkt in volgende generaties. 

Schrijver en publicist Reggie Baay vertelde een persoonlijk en aangrijpend verhaal over zijn vader die de Birma-Siamspoorweg overleefde en over diens belofte aan een Engelse kameraad die aan de ontberingen van de oorlog bezweek. 

Zangeres Frédérique Spigt  droeg het gedicht van Wim Kan ‘Er leven haast geen mensen meer…’ voor.

Evenals vorig jaar bracht zangeres Elize (Elise van der Horst) het Indisch Onze Vader ten gehore onder begeleiding van de Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso.

Frederik von Maltzahn is leerling van het VCL, de school uit Den Haag die het monument heeft geadopteerd. Zijn overgrootvader, die meevocht in de Slag om de Javazee, vertelde hem over de Japanse bezetting en de Tweede Wereldoorlog. Indrukwekkend was het verhaal van Frederik waarin hij vertelde over de bijzondere band die hij had met zijn overgrootvader.

Bibi Breijman sloot samen met gitarist Memru Renjaan de herdenking af met het nummer ‘Neem me mee’. 

Zanger Boudewijn de Groot werd geboren in het Japanse interneringskamp Kramat. Samen met zijn dochter Caya de Groot en zijn kleindochter Misha Ragas zal hij de driegeneratiekrans leggen bij het Indisch monument. Boudewijn de Groot droeg tevens het liedtekst ‘Hoe meer ik dichterbij kom’ voor.

De driegeneratiekrans is dit jaar opnieuw de Melati-krans. Deze speciale krans is gemaakt uit honderden handgemaakte Melati’s door evenzoveel betrokkenen uit de gemeenschap.
Een aantal mensen vertelt waarom zij meewerkten aan het vervaardigen van de Melati-krans.

De krans voor de burgerslachtoffers werd gelegd door de heer Leo Hoekwater. De krans voor alle militaire slachtoffers werd gelegd door Ronald Poetiray

De vaandelwacht was dit jaar samengesteld uit de Onderzeedienst van de Koninklijke Marine.

Middagactiviteiten in Den Haag I Voorafgaand aan de herdenking bij het Indisch Monument in Den Haag vonden er in de Koninklijke Schouwburg en op andere locaties in de stad activiteiten plaats om met elkaar te herdenken. Een aantal Haagse en Indische organisaties hadden daarvoor de handen ineengeslagen. Een overzicht van de activiteiten die hebben plaatsgevonden in de Koninklijke Schouwburg vindt u hier

Voorafgaand aan de herdenking konden de generaties met elkaar in gesprek en verhalen met elkaar delen aan de Indische generatietafels, die werden georganiseerd door de vrijwilligers van Jong1508. 

Bar Bungkus I Dit jaar was voor het eerst het pop-up restaurant Bar Bungkus op het veld geopend, waar het publiek voor en na de herdenking elkaar kon ontmoeten en samen een nasi bungkus kon eten, een kleine rijstmaaltijd in bananenblad die het Rode Kruis bij het einde van de Tweede Wereldoorlog in Voormalig Nederlands-Indië uitdeelde.

Terugkijken |  De herdenking werd vanaf 19.00 uur uitgezonden op NPO 1 tot aan het NOS Achtuurjournaal. Via NPO Extra en Omroep West was de gehele herdenking tot het eind integraal volgen. In het buitenland zond BVE de herdenking uit. U kunt terugkijken via onze Facebookpagina  en via NPOstart.

Programmaboekje | Het programmaboekje kunt u hier downloaden. U kunt ook een exemplaar bestellen via de webshop.

Zonnebloemen | De berichten bij de zonnebloemen kunt u hier lezen.

Beeldmateriaal | Beeldmateriaal kunt u downloaden uit de perskit. Fotografie Ilvy Njiokiktjien.

Volgend jaar | Wilt u volgend jaar tijdig geïnformeerd worden over de herdenking 2024 en automatisch een uitnodiging ontvangen? Word dan nu donateur

Samen Herdenken

Zonnebloemen laten leggen

Wanneer u niet naar de herdenking in Den Haag komt, heeft u de mogelijkheid om zonnebloemen te laten neerleggen. Op die manier kunnen we een mooie traditie in stand houden. U kunt op 15 augustus door leerlingen van het Vrijzinnig-Christelijk Lyceum en het Zeekadettenkorps Vlaardingen tijdens het defilé zonnebloemen laten leggen. U kunt zonnebloemen bestellen via onze webshop, of door €1,- per zonnebloem over te maken op rekeningnummer:  NL33 INGB 0007 951874  t.n.v. Stichting Vrienden van Stichting Herdenking 15 augustus 1945.
Optioneel kunt u tijdens het bestelproces in onze webshop, in het opmerkingenveld een persoonlijke boodschap achterlaten. Deze boodschap zullen wij op 15 augustus op onze website plaatsen.
Zonnebloemen bestellen
Zonnebloemen

De Melati dragen

Draag de Melati

De Melati, de Indische jasmijn, is het herdenkingssymbool dat we dragen om te laten zien dat we herdenken.  Foto’s van uzelf met de Melati kunt u delen op facebook, Instagram en twitter met de hashtags #ikherdenkop15augustus en #ikherdenk

Draag de Melati, het symbool van respect, betrokkenheid en medeleven.

Heeft u nog geen Melati? Bestel hem dan in onze webshop.

Meer info en Melati bestellen
Melati bestellen en dragen

De vlag uithangen

In de algemene vlaginstructie die is opgesteld door de minister-president is bepaald dat er op 15 augustus officieel uitgebreid gevlagd wordt vanaf Rijksgebouwen om het formele einde van de Tweede Wereldoorlog te herdenken. Provincies, gemeenten en waterschappen volgen landelijk de formele vlaginstructies om de Nederlandse vlag, zonder wimpel, uit te hangen.
Vlag mee
Op veel plaatsen heeft in Nederland op 15 augustus de vlag uitgehangen. Doe mee en hang uw vlag ook uit.
Meer info over de vlag uithangen
vlaginstructie

Een online Melati plaatsen op Indischmonument.nl

Plaats uw persoonlijke Melati op het online herdenkingsmonument Indischmonument.nl.
Indischmonument.nl is een plek om het hele jaar door samen te herdenken, verhalen te delen en door te geven, om te leren en te verbinden. Bezoekers kunnen (anoniem) hun persoonlijke gedachten delen door er een Melati te plaatsen. Door alle geplaatste Melati’s wordt het een groeiend en levend monument. Zanger Sjors van der Panne was een van de eerste die een Melati plaats voor zijn inmiddels 98-jarige oma Hannie:
 ‘De mensen van de eerste generatie die de verhalen uit eerste hand kunnen vertellen worden steeds ouder. En ik vind het belangrijk dat deze verhalen doorgegeven worden. Om die gedeelde geschiedenis dichtbij te houden. Indischmonument.nl is een monument waar al die verhalen bij elkaar komen en aan elkaar worden verbonden’.
Plaats uw eigen Melati
Lancering Indischmonument.nl

Maak je eigen papieren sarong

Wat?

Batik is meer dan een techniek om stoffen te versieren. Het is geliefd werelderfgoed met grote culturele betekenis dat door generatie op generatie wordt gekoesterd en gedragen. Het is ook een manier om met motieven, kleuren en symbolen een verhaal te vertellen. Je kunt je laten inspireren door een persoon, een gebeurtenis of een verhaal.

Voor wie?

Er wonen in Nederland 2 miljoen mensen met een Indisch oorlogsverhaal in de familie, zo’n 150.000 van hen zijn jong volwassenen. De kans is groot dat hun opa of oma de tweede wereldoorlog in voormalig Nederlands Indië heeft meegemaakt. Hun kinderen, de tweede generatie, zijn geboren en opgegroeid in Nederland. Zo Hollands als wat, zou je denken. Maar daarnaast óók Moluks, Indisch, Chinees Indonesisch of Papua en alles wat daar tussenin zit. Misschien geldt dit ook voor jouw ouders of grootouders. Dan is dit project speciaal voor jou.

Waarom?

Het kan zijn dat je ouders weten wat hun familie tijdens de oorlog in Indië heeft meegemaakt omdat er ze de verhalen van huis uit hebben meegekregen. Maar in veel gevallen is dat niet zo, want de eerste generatie heeft lang gezwegen over die moeilijke tijd en daardoor kennen hun nakomelingen maar weinig persoonlijke verhalen over de oorlog.  

Doe mee!

Om verhalen te delen. Om familietradities door te geven. Om na te denken over de betekenis van 15 augustus. En om daarbij stil te staan op je eigen manier. Sta stil, al is het maar één minuut. En wees daarbij zo luid als je maar wil. Het is tijd om jouw verhaal te vertellen.

 

Batik maken

Draag bij aan de Melati-krans

Tijdens de Nationale Herdenking in Den Haag wordt een Melati-krans gelegd. De Melati (de Indische Jasmijn) is het symbool van herdenken van het einde van de Tweede Wereldoorlog in Azië.
Ook dit jaar kunt u een bijdrage leveren aan deze Melati-krans.
De krans wordt door kunstenaar Willemien Nijman ontworpen en samengesteld. U kunt bijdragen door zelf een Melati te maken met de Melati doe-het-zelf-kit uit de webshop en deze aan ons terug te sturen. Uw Melati zal dan worden gebruikt voor de krans.
Het handwerkje is een middel om samen te maken en ondertussen met elkaar van gedachten te wisselen.
Draag mee aan de vilten Melati-krans
Melati doe-het-zelf- kit

© Foto: Arnaud Roelofsz

Spekkoek met een verhaal

Wie uit een Indische familie komt, heeft er vast wel eentje. Zo’n toko waar je speciaal voor omrijdt omdat ze daar de lekkerste spekkoek hebben. Of anders is er wel een herinnering aan die Indische tante die urenlang op een krukje voor een loeihete oven zat om haar eigen spekkoek te bakken.
Bij elke spekkoek hoort een verhaal. Over die lieve tante of oma. Over het geheime familierecept. Over de enorme hoeveelheden roomboter en eieren die erin gaan. Over de herinneringen die de smaak oproept. Over een onvergetelijk bezoek aan de pasar. Over de bijzondere betekenis die spekkoek inmiddels voor heel veel Indische families heeft. Over spekkoek valt zo veel te vertellen.

Speciaal voor iedereen met zo’n verhaal organiseerde Stichting Nationale Herdenking 15 augustus 1945 in 2022 een heuse spekkoekwedstrijd.

Spekkoek - doe je mee?

Samen zingen: Indische sing-a-long

Speciaal voor scholieren is het iconische liedje Terang Bulan omgezet in een eigentijdse versie. Met een tutorial kunnen klassen of naschoolse opvang aan de slag. De tutorial is ingezongen door zangers Shanelle de Lannoy (bekend van The Voice Kids) en ingespeeld gitarist Frank Goverts.
Tutorials en liedteksten
Indische sing-a-long

Terang Bulan

Terang bulan, terang bulan di kali,

Buaya timbul, disangkalah mati.

Jangan percaya mulut lelaki,

Berani sumpah, tapi takut mati.

Vertaling

de maan schijnt, 

de maan schijnt over de rivier.

de krokodil drijft

je zou denken dat hij dood is

geloof de flinke mannen niet 

ook zij zijn bang om dood te gaan

Samen koken, samen eten

15 Augustus is een dag om verhalen te delen en herinneringen op te halen. Is er een betere manier om dat te doen met familie en vrienden dan thuis, in je eigen keuken of aan de gezellige eettafel? Net vorig jaar doen we dat door een traditioneel gerecht met een bijzonder verhaal te delen. In 2020 was dat de herinnering van Olly Frederici-Jahreis die als jong meisje heeft meegeholpen bij het uitdelen door het Rode Kruis van porties nasi bungkus. Vanja van der Leeden maakte daar toen een eigentijdse versie van; de vrijheidsbungkus. Iedereen houdt van het gerecht waar we dit jaar voor hebben gekozen. Maar dat er ook een bijzonder oorlogsverhaal bij hoort veel minder bekend.

Nasi Rames

In 2021 kookten en aten we samen nasi rames, naar het voorbeeld van Tante Truus. Helemaal naar deze tijd gebracht door de bekende meesterkok Ron Blaauw en zijn chef Agus Hermawan van Ron Gastrobar Indonesia. Nasi rames is bedacht door Tante Truus (1901-1989) in interneringskamp Bandung. Daar zaten voornamelijk Indonesische jonge jongens, romusha’s genoemd, die gedwongen arbeid deden. Tante Truus bracht enige troost met haar ‘nasi remus’, het latere nasi rames. Het betekent eigenlijk niets meer dan verkruimelde rijst. Dit mengde ze met een aantal voedzame groenten, wat vlees en sambal.
Na de oorlog opende ze met haar man het restaurant ‘Tante Truus en Paatje’ aan de Lange Houtstraat in Den Haag, waar ze nasi rames op de kaart introduceerde. Eigenlijk is het geen gerecht, maar simpelweg rijst met verschillende soorten vlees en verschillende soorten groenten. Een soort mini rijsttafel op één bord dus.

Bekijk ingrediënten en het recept
Nasi Rames van Agus Hermawan
Nasi rames van Agus Hermawan
In 2020 kookte Vanja van der Leeden tijdens een live uitzending Nasi Bungkus. Bekijk het volledige recept, of kijk hier de uitzending terug.

De traditie doorgeven

Er zijn twee werkbladen beschikbaar om zelf of samen met kinderen, kleinkinderen, neefjes en nichtjes een papieren Melati te maken. Vertel tijdens het knutselen uw Indische familieverhaal en geef de traditie door.
Er is keuze tussen een wensbloem en een windbloem. Zet de Melati Wensbloem in elkaar, schrijf er een mooie wens op en geef ‘m aan iemand cadeau. Of zet de Melati Windbloem in beweging door er tegen te blazen.

Melati wensbloem

Melati wensbloem
Downloaden

Melati windbloem

Melati Windbloem
Downloaden

Plaats ook uw persoonlijke Melati

Indischmonument.nl is een plek om het hele jaar door samen te herdenken, verhalen te delen en door te geven, om te leren en te verbinden. Bezoekers kunnen (anoniem) hun persoonlijke gedachten delen door er een Melati te plaatsen.

Plaats uw eigen Melati
Voorbeeld van een Melati

Voorbeeld van een Melati op Indischmonument.nl

Op de hoogte blijven? Word donateur!

Gerelateerde onderwerpen